Dziecko, jak każdy człowiek, ma swój typ osobowości.
Generalnie więc, im szybciej rozpoznamy z jaką osobowością mamy do czynienia, tym lepiej i dla nas i dla dziecka. Szybciej nauczymy się dobrego podejścia, będzie nam też łatwiej rozmawiać z dzieckiem i reagować. Ale przede wszystkim, nie będziemy podcinać mu skrzydeł, albo wymagać niemożliwego..
Opcje:
Towarzyski sangwinik.
Perfekcyjny melancholik.
Energiczny choleryk.
Spokojny flegmatyk.
Teraz przeczytaj opis każdej z osobowości. Dominujący typ to ten, w którym najwięcej pasuje. Nasz temperament często bywa wymieszaniem cech dwóch typów osobowości, lub ma też cechy z trzeciej i czwartej, np. sangwinik może mieć sporo cech choleryka itd., ale generalnie w uproszczeniu, zawsze jeden typ będzie dominujący. Pewnie ktoś zauważy, że wymienione zostały tylko zalety, dlaczego, wyjaśnię na końcu :) .
Cechy osobowości towarzyskiego sangwinika.
Świat wewnętrzny:
Dar przyciągania do siebie ludzi
Gadatliwy, narrator
Dusza towarzystwa
Ma poczucie humoru
Pamięć do kolorów
Umacnia kontakt ze słuchaczem przez dotyk
Emocjonalny i wylewny
Entuzjastyczny i ekspresywny
Wesoły i spontaniczny
Ciekawy
Urodzony aktor
Prostoduszny
Żyje dniem dzisiejszym
Zmienność usposobienia
Szczerość serca
Ciągle jak dziecko
Sangwinik w domu / szkole / pracy:
Ochotniczo pracuje i pomaga
Inicjuje nowe formy aktywności
Sprawia bardzo dobre wrażenie
Twórczy i barwny
Tryska energią i entuzjazmem
Rozpoczyna w efektowny sposób
Pobudza innych do współpracy
Oczarowuje obecnych
Sangwinik jako przyjaciel:
Z łatwością nawiązuje przyjaźnie
Kocha ludzi
Lubi komplementy
Zazwyczaj jest podekscytowany
Wzbudza zazdrość
Nie chowa urazy
Szybko przeprasza
Nie dopuszcza do nudy
Lubi spontaniczne działania
Sangwinik jako rodzic:
Wnosi do domu radość
Lubiany przez przyjaciół dzieci
Obraca nieszczęście w żart
Mistrz sztuczek cyrkowych (szeroko rozumiane)
Bardzo ważna sprawa! Sangwinicy nie mają pamięci do imion, dat, miejsc i faktów. Mogą na przykład nie pamiętać kiedy, gdzie, o której ani co mówiła kobieta w zielonym swetrze, z nadrukiem w dwa gołębie spotykające się skrzydłami przy lewym górnym ściągaczu dekoltu. Dziecko może nie zapamiętać ani daty, ani nazwiska na historii, ale jeśli wpadnie mu w oko zbroja, to zarejestruje każdy jej fragment. Jeśli obserwując dziecko, a naprawdę szybko dominujące cechy stają się widoczne, stwierdzimy, że mamy w domu towarzyskiego sangwinika, musimy pewne fakty zaakceptować i nie wolno nam absolutnie tłumić jego potrzeby ekspresji i wszędobylstwa. Sangwinik jest ciekawski, tak, on MUSI wiedzieć, widzieć, być. Będzie mu źle, jeśli pod jego nosem będzie działo się coś ciekawego, w czym nie może brać udziału.
Sprawa równie ważna! Sangwinik nie traktuje siebie samego zbyt poważnie, nie bardzo też wierzy, że posiada wady. Często, najczęściej podobno, brak im też determinacji, i tu mamy ważną rolę rodziców, żeby nauczyć takie dziecko konsekwencji, mając do wyboru łatwiejszą i trudniejszą planszówkę, weź trudniejszą, musi się nauczyć, że na sukces czasem trzeba pracować długo, że konsekwencja w końcu da efekty. Sangwinicy nie lubią długo "męczyć" się z jednym zajęciem, jeśli coś nie idzie po ich myśli, najchętniej rzucają to i biorą się za coś innego. Sangwinik często też ubarwia swoje opowieści, przez co słuchaczowi może się wydawać, że życie sangwinika jest niesamowicie ekscytujące. Często sprawiają wrażenie niewinnych i naiwnych, trzeba pamiętać, że to jedynie wrażenie.
Cechy osobowości perfekcyjnego melancholika.
Świat wewnętrzny:
Głęboki i skłonny do rozmyśleń
Analityczny
Poważny i zdeterminowany
Ma zadatki na geniusza
Utalentowany i twórczy
Muzykalny, przejawia zdolności artystyczne
Filozofujący i poetyczny
Wyczulony na piękno
Wrażliwy na potrzeby innych
Skłonny do poświęceń
Sumienny
Idealista
Melancholik w domu / szkole / pracy:
Podporządkowuje się regulaminom
Perfekcjonista o wysokich wymaganiach
Docenia wagę szczegółów
Wytrwały i dokładny
Uporządkowany i zorganizowany
Schludny i czysty
Oszczędny
Łatwo dostrzega problem
Znajduje twórcze rozwiązania
Musi dokończyć, co zaczął
Lubi wykresy, schematy, wykazy i liczby
Melancholik jako przyjaciel:
Ostrożnie dobiera przyjaciół
Chętnie pozostaje w cieniu
Unika zwracania na siebie uwagi
Wierny i ofiarny
Wysłucha narzekań
Może pomóc w rozwiązaniu problemów
Głęboko troszczy się o innych
Współczujący aż do łez
Szuka idealnego partnera
Melancholik jako rodzic:
Wymagający
Oczekuje właściwego postępowania
Dba o porządek w domu
Troskliwy
Poświęca się dla innych
Zachęca do nauki i rozwoju zdolności
Głęboki, spokojny, pogrążony w myślach - takie też będzie dziecko. Nie jest "wyalienowane", tylko jest melancholikiem. Wielu geniuszy to melancholicy. Ich umysły kochają analizować, więc analizują, myślą, wyciągają wnioski. Są to najbardziej utalentowani i twórczy z wszystkich ludzi. Trzeba bacznie obserwować małego melancholika i wyłapywać przejawy talentów, motywować i wspierać, nienachalnie oczywiście, w końcu to melancholik, może się zrazić. Osoby z tą osobowością, mają też szmergla na punkcie jakości sprzętu muzycznego, zwłaszcza głośników. Twoje dziecko nie skarży się czasem na pierdzące dźwięki? Dla niego muzyka musi brzmieć pięknie, albo niech nie gra wcale. Melancholik myśli w bardzo uporządkowany sposób, tabele, kolumny, niemalże "wyświetlają" mu się na ulicy. Dobra organizacja, jest dla niego podstawą życia. To łatwo zauważyć, chociażby po stanie biurka, już zaczynającego edukację dziecka. Melancholik jest człowiekiem szczegółowym, nie gubi biletów, legitymacji, książek itd, generalnie zabiega o utrzymanie porządku. Nie dziw się więc, że Twój mały melancholik nie rzuca się z innymi dziećmi w główny nurt, tylko bacznie z boku obserwuje. Melancholik z obserwacji i analizy potrafi wynieść więcej niż z doświadczenia.
Cechy osobowości energicznego choleryka.
Świat wewnętrzny:
Urodzony przywódca
Dynamiczny i aktywny
Nieodparta potrzeba zmian
Musi korygować błędy
Silna wola i zdecydowanie
Nie ulega wzruszeniom
Trudno go zniechęcić
Niezależny i samowystarczalny
Wzbudza zaufanie
Wszystkim pokieruje
Choleryk w domu / szkole / pracy:
Ukierunkowany na cel
Ogarnia całokształt
Dobry organizator
Dostrzega praktyczne rozwiązania
Szybki w działaniu
Rozdziela pracę
Kładzie nacisk na wydajność
Realizuje cele
Dodaje innym bodźca
Opozycja pobudza go do działania
Choleryk jako przyjaciel:
Niezbyt odczuwa potrzebę przyjaźni
Pracuje dla potrzeb grupy
Przewodzi i organizuje
Zazwyczaj ma rację
Sprawdza się w nieoczekiwanych sytuacjach
Choleryk jako rodzic:
Sprawuje sprężyste kierownictwo
Ustala cele
Pobudza rodzinę do działania
Zna właściwą odpowiedź
Organizuje życie rodzinne
Tu chyba rodzice mają najtrudniej. Mały energiczny choleryk, to jak trzech towarzyskich sangwiników ;) Jest to też osobowość, która daje się rozpoznać najszybciej. Mali cholerycy uciekają z łóżeczek, kojców, robią co mogą, żeby tylko "uwolnić się od mamy" Kiedy czegoś chcą, absolutnie nie będę prosić, forma żądająca jest im o wiele bliższa. Wrzeszczą, kopią i biją jeśli nie dostają tego co chcą. Nie ma czegoś takiego jak "uparte dziecko, które próbuje sterować całym domem" jest raczej mały choleryk, który trenuje w domowym zaciszu przywódcze zdolności, i jeśli nikt go nie stłamsi, nie zrówna z poziomem i tłumem, to jest wielkie prawdopodobieństwo, że ten mały choleryk, będzie na przykład dyrektorem wielkiej firmy. Samo bycie cholerykiem daje mu duże tego prawdopodobieństwo, jeśli dodać do tego rozwinięte skrzydła, sukces murowany.
Choleryk poniekąd czuje się zmuszony do poprawiania rzeczy, które nie są na swoim miejscu, poprzestawiaj trochę dziecku i obserwuj ;) Cechuje ich również szybkość w podejmowaniu decyzji, bez zbędnych rozważań. Czy to zabawa, czy to praca, choleryk najlepiej funkcjonuje w pojedynkę.
Cechy osobowości spokojnego flegmatyka.
Świat wewnętrzny:
Powściągliwy
Niewymagający i beztroski
Spokojny, chłodny, opanowany
Cierpliwy, zrównoważony
Cichy, a przy tym dowcipny
Życzliwy i uprzejmy
Emocje skrywa głęboko
Pogodzony z życiem
Uniwersalny
Flegmatyk w domu / szkole / pracy:
Kompetentny i solidny
Spokojny i zgodny
Ma zdolności administracyjne
Pośredniczy w rozwiązywaniu problemów
Unika konfliktów
Dobrze znosi naciski
Znajduje proste wyjście
Flegmatyk jako przyjaciel:
Łatwy we współpracy
Uprzejmy i pogodny
Nienatarczywy
Dobry słuchacz
Odznacza się ciętym dowcipem
Lubi obserwować ludzi
Ma wielu przyjaciół
Współczujący i troskliwy
Flegmatyk jako rodzic:
Jest dobrym rodzicem
Poświęca dzieciom dużo czasu
Nie spieszy się
Przyjmuje zarówno dobro, jak i zło
Niełatwo go zdenerwować
Dziecko flegmatyk, to jak pół dziecka, ale i mina dla rodziców, którzy pokuszeni sielanką sprawiają sobie drugie dziecko - energicznego choleryka na przykład ;)
Flegmatyk odnajdzie się gdziekolwiek go nie zabierzesz, będzie mu dobrze i u ciotki Tekli i u wujka Staszka, i na ławce w parku, i pokoju, i właściwie gdzie by nie był to mu dobrze. Nie przeszkadzają mu zmiany rytmu dnia, lubi zarówno towarzystwo jak i samotność. Flegmatycy są jak balsam na duszę, swoją łagodnością napełniają całe pomieszczenia i emanują nią na wszystkich ludzi. Flegmatyk powinien być obowiązkowy w każdym domu! Jako dziecko jest niewymagający i beztroski, ale też niesamowicie opanowany. Nie ulega panice, zachowuje zimną krew nawet w trudnych sytuacjach. Flegmatyk ma czas, wiecznym poganianiem wiele się nie zdziała, to jest po prostu cecha, on się nie śpieszy i lepiej zaoszczędzić sobie nerwów i gardła, spokojnie czekając. Flegmatyk to dobry towarzysz zabaw. Dziecko flegmatyk szybko zaczyna być otoczone gronem przyjaciół, jako bardzo dobry słuchacz, niejako ich wręcz przyciąga. Rodzic ma też za zadanie nauczyć małego flegmatyka, że może spotkać na swojej drodze ludzi, którzy mogą chcieć wykorzystać jego łagodne usposobienie.
Dlaczego tylko mocne strony?
A dlatego, żebyście się nie doszukiwali w swoich dzieciach wad, tylko zalet. Pielęgnowali talenty i możliwości, zamiast skupiać się na wyszukiwaniu niedociągnięć. Wady korygujcie na bieżąco, w miarę możliwości i mądrze. Zalety zaś odkrywajcie i potęgujcie.
W opracowaniu tekstu, pomogła mi książka Florence Littauer, "Osobowość plus".